این پیشگفتار را رئیس محترم پارلمان لبنان، جناب نبیه بری، اختصاصا برای ترجمۀ فارسی این مجموعه به قلم آورده اند.
او آن دانشمندِ مجتهدِ اندیشمندِ محققِ گفت‌وگومدارِ مباحثه‌گرِ باریک‌بینی است که در ارائۀ راه‌حل مسائل پیچیدۀ علمی مجاب‌کننده و در فقه و اصول برجسته است، همو که دانش و معارفش را از محضر بزرگمردان - اعلیالله مقامهم الشریف - کسب کرده است.
او آن دانشمندِ یگانه است که از همان گام نخست در پیِ ارتقای سطح آگاهی اسلامی مردم بود، چندان‌که از سوداگری با دین در راه دنیا جلوگیری کند و از اسلام ارزشی برای خدمت به انسان و جامعه سازد.
او آن مجاهدِ نمونۀ بی‌نظیر است که ژرفای حوادث لبنان را کاویده و آزموده است؛ چه آن چالش‌ها که تمامیّت ارضی این کشور را تهدید می‌کند و در دولت تجاوزگر اسرائیل جلوه‌گر است و چه آن چالش‌ها که بر گسترۀ جامعۀ او خیمه زده و جلوه‌گاه آن محرومیت و سوداگری نظام حکومتی بر پایۀ فرقه‌گرایی سیاسی است.
او کوشید تا محرومیت را از وضعیتی ایستا به جنبشی فعال در راه تحقق عدالت و برابری و حقوق بشر مبدل سازد، با مشارکت در هر زمینه‌ای که حیات دولت و جامعه را می‌سازد و حقوق آن را به‌تمامی استیفا می‌کند. او مجلس اعلای شیعیان لبنان را تأسیس کرد تا از تضییع منافع و حقوق شیعیان جلوگیری کند و بنیاد و بنای برابری شیعیان با دیگر فرقه‌های لبنان را نیک بنشاند. او جنبش محرومان و أمل (أفواج مقاومت لبنانی) را تأسیس کرد تا نشان دهد که این جنبشِ لبنانی‌ها به سوی آیندۀ بهتر است و تا تجاوزهای اسرائیل را دفع و از حاکمیت ملی لبنان در زمین و دریا و هوا حفاظت کند.
او برای همۀ مسائل مطرحِ لبنان راه‌حل‌هایی ملی عرضه داشت. نخست خواستار لغو فرقه‌گرایی سیاسی شد و تأکید کرد که لبنان وطن ابدیِ همۀ لبنانی‌هاست. با هرگونه تضییع حقی از ثروت لبنان و خاک لبنان در برابر دشمن مخالفت ورزید و خواستار رشد و توسعۀ مناطق روستایی و بازتولید نظام سیاسی کشور مطابقِ قانون انتخاباتی سراسری شد و در پی تفکیک وکالت از وزارت بود تا از کمرنگ شدنِ دموکراسی جلوگیری کند و زمینۀ تقویت پارلمان را در نظارت بر دولت و بازخواستِ آن فراهم سازد.
او همواره بر اصلاح نظام اداری و توسعۀ مسئولیت‌های قوۀ مقننه و اشتمال آن بر برنامه‌ریزی برای آینده تأکید داشت. بر تأسیس وزارت امور مهاجران و کشف ثروت‌های طبیعیِ زمینی و دریایی لبنان و محافظت از آب‌های جاری لبنان و سرمایه‌گذاری در آنها،خاصه رودخانۀ لیطانی، نیز تأکید می‌کرد. همچنین، خواستار ساختن سدی هشتصد متری و آبیاری کرانۀ جنوبی رودخانۀ لیطانی بود. خواستۀ دیگرِ او تأسیس شبکه‌ای از مؤسسات آموزشی در تمامی مناطق محروم و اهتمام به محرومان در ارتفاعات و بِقاع و عَکار و حومۀ شهرها بود.
به مسئلۀ فلسطین عنایتی خاص داشت، به این اعتبار که «اسرائیل شر مطلق است و همکاری با آن حرام است.» به تأیید مقاومت مردم فلسطین اهتمام داشت و خواستار آن بود که کشورهای عربی و اسلامی در برابر گرایش اسرائیل به یهودی‌سازی، از جمله تلاش برای یهودی‌سازی قدس و تجاوز به مقدسات اسلامی و در صدر آنها مسجدالأقصی و نیز تجاوز به مقدسات مسیحی و در رأس آنها کلیسای قیامت، موضعی محکم اتخاذ کنند.
او از منادیان وحدت اسلامی است. از مراجع دینی اسلام در الأزهر و نجف و قم درخواست داشت که مسئولیت‌پذیر باشند و میان مذاهب اسلامی وحدت ایجاد و از تفرقه جلوگیری کنند و با اقدامات دشمن برای فتنه‌افکنی میان مسلمانان به مقابله برخیزند. او به سرتاسر کشورهای عربی رفت، خاصه به قاهره و دیدار از الأزهر و سفر به عربستان سعودی، تا از اندیشۀ وحدت اسلامی حمایت کند.
او همواره برای گسترش همکاری‌های اسلامی در همۀ زمینه‌های مشترک تلاش می‌کرد، خصوصاً در زمینۀ امنیت قومی که اسرائیل و جهان‌خواران غربی آن را تهدید می‌کردند. از توافقنامه‌های دفاع مشترک اسلامی و به‌طور ویژه از طرح‌های توسعۀ مشترک اسلامی حمایت می‌کرد و تأکید داشت که باید از پایداری نمونۀ منحصر به‌فرد لبنان که از شیوۀ همزیستی حکایت دارد و نیز از تقویت مقاومت جنوب لبنان و همۀ لبنانیان در برابر جنگ‌های اسرائیل حمایت و دفاع کرد.
در سطح بین‌الملل، او را شخصیتی باهوش، اهل گفت‌وگو، فرهیخته و با آگاهی ژرف از کتاب‌های آسمانی می‌شناسند. در راه انسان در سرتاسر جهان، خاصه در مشرق، از کلیساهای شرق و غرب و واتیکان دیدار کرده است، زیرا انسان را ثروت اصلی جهان، نه فقط لبنان، می‌داند.
نه ما می‌توانیم و نه هیچکس دیگر که امام موسی صدر را نیک بشناسیم. آنچه گذشت، مختصری از شخصیت منحصر به‌فرد اوست. نظام سیاسی جهان عرب نتوانست مواضع و حرکت پویای این شخصیت را تاب بیاورد و هم از این رو، از طریق دامی که نظام منحل قذافی گسترده بود، به ربودن او در 31 اوت 1978 اقدام کرد. امروزه، جهان اسلام و جهان عرب تاوان ربودن و غیاب این شخصیت انسانی و اسلامی را می‌دهد؛ شخصیتی که اندیشه و راهش در برخورد با تروریسم اسلام‌نمایانۀ دربه‌در کنندۀ ویرانگری که در پهنای بلاد اسلام منتشر است، پیشرو بود. او نظام‌های سیاسی عربی و جهانی را از بافتن طناب دارشان با دست خود برحذر می‌داشت، کاری که از طریق کمک‌های مالی و تسلیحاتی به گروه‌های تروریستی، و نیز چشم‌پوشی از پیوستن افراد و رسیدن امکانات به آنها از طریق مرزهای ملی و منطقه‌ای و قاره‌ای، صورت می‌گرفت.
امیدواریم که ترجمۀ این مجموعه به زبان فارسی انگیزه‌ای برای ترجمۀ آن به زبان‌های عمدۀ دنیا باشد تا بشر به تمامی از برخی راه‌حل‌ها که این امام برای شکوفایی انسان پیشنهاد کرده است، باخبر شود.
و در پایان، خطاب به تو می‌گوییم ای امام و ای سید ما. این میراث برجامانده از تو طبلۀ عطار است که از پراکندن رایحه و شمیم خوش بر راه نورانی تو دمی باز نمی‌ایستد و پویندگان و مشتاقان پیمودن این راه را همراه و راهنما خواهد بود، و سفر، آن اشتیاق بی پایان، تصویر چهرۀ توست نقش بسته در هر ذهن و مخیّله‌ای، و آوای توست آن رؤیایی که در هر سو طنین افکنده است. تویی رایت عزت و کرامت که همواره در اهتزاری، به ترنم نسیم آرزوها و وعده‌هایی که دیر نپاید و به حقیقت گراید، ای همیشه حاضر در میان ما، و ای هماره بازآینده به سوی ما.
نبیه بری
بیروت
فروردین 1396/ مارس 2017