یکی از مهمترین اهداف توطئه‌ای که لبنان را فراگرفت، از بین بردن شیوۀ همزیستی و وحدت ملی در لبنان بود. وقتی همزیستی هدف توطئه باشد، حتماً و در مرتبۀ نخست، نمادهای همزیستی آماج توطئه قرار می‌گیرند. گمان نمی‌کنم که در لبنان کسی به اندازۀ من نماد و رمز اتحاد کشور بوده باشد، زیرا من علاوه بر مراودات فرهنگی و اجتماعی و سیاسی با همۀ فِرق لبنان و روابط گستردهای که با آنها دارم، به جایی رسیده‌ام که سه سال پیش در کلیسای کبوشیین خطبۀ موعظۀ روزه را خواندم. هیچکس در جهان به این پایه نرسیده است؛ درست مانند آنکه روحانی‌ای مسیحی خطبۀ نماز جمعه را بخواند. بنابراین، من نماد وحدت ملی بودم و از این رو، مستقیم، آماج توطئه قرار گرفتم.
امام موسی صدر 22/8/1977
مجموعهٔ گام به گام با امام، گزارش و روزنگار نوزده سال طرح‌های خلاقانه و فعالیت خستگی‌ناپذیر امام موسی صدر و دیدارها و گفت‌وگوها و پیام‌ها و سفرها و سخنرانی‌ها و مقالات ایشان است.
از سال 1991، گروهی از کارشناسان و پژوهشگران، به سرپرستی مرحوم یعقوب ضاهر، کار جمع‌آوری و تدوین مطالب این مجموعه را در لبنان آغاز کردند و جنبش أمل آن را در سال 2000، در دوازده جلد و با عنوان مسیرة الإمام السید موسی الصدر منتشر ساخت.
مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر ترجمۀ این مجموعه را از سال 1386 شمسی آغاز کرد و این توفیق را داشت که با افزودن نوشتارها و گفتارهای فارسیِ امام موسی صدر و ترجمۀ اضافاتِ ویرایشِ دوم چاپ عربی، کار آماده‌سازی تمامی دوازده جلد را در سال 1395 به پایان برساند و آن را، با عنوان گام به گام با امام؛ مجموعۀ گفتارها و مصاحبه‌ها و مقالاتِ سید موسی صدر، در سال 1396 به چاپ برساند.
گام به گام با امام اثری است از نوع کتاب‌های مرجع و به همین سبب ترجمه و تکمیل آن به زبان فارسی نیازمند مقدمات و اقدامات متعدد و متنوع بوده است.
برای ترجمۀ بیش از پنج‌هزار صفحه مطالب گوناگون سیاسی و فکری و ادبی و تفسیری و تاریخی از عربی به فارسی و ویرایش آنها، مترجمان و ویراستارانی ذی‌صلاح انتخاب کردیم و با تشکیل گروه مترجمان و ویراستاران و برگزاری مستمر کارگاه ترجمه و ویرایش زیر نظر استاد موسی اسوار، مرحلۀ ترجمه آغاز شد.
فرآیند آماده‌سازی مجموعۀ حاضر، از جمله انتخاب و گزینش مترجمان و ویراستاران و مدیریت ترجمه و ویراستاری‌های مکرر زبانی و فنی و محتوایی و نمونه‌خوانی‌های متعدد و طراحی و صفحه‌آرایی و چاپ، حتی‌المقدور با دقت و وسواس صورت گرفته است. دغدغۀ عمدۀ ما آن بوده است که گام به گام با امام، درعین برخورداری از زبانی شیوا و امروزین، با کمترین نقص و خطا و بیشترین امانتداری و وفاداری به متن اصلی عرضه گردد.
پیش از شروع روند ترجمه، و هم در اثنای آن، فهرستی از اعلام و نیز اصطلاحات و واژگان عربی متن، استخراج و برابرهای فارسی مناسب برای اصطلاحات و مفردات انتخاب یا وضع شد تا ترجمه به فارسیِ یک‌دست و منسجم و برای خوانندۀ ارجمند روشن و آسان‌فهم باشد.
برای استفاده از مجموعۀ حاضر و آگاهی از روش‌های جمع‌آوری و تبویب و تدوین مطالب آن، می‌توان به مقدمۀ شادروان یعقوب ضاهر مراجعه کرد و برای پژوهش موضوعی خاص یا جست‌وجوی اعلام، این بانک دیجیتال نمایه هم‌اکنون در همین پایگاه در اختیار علاقمندان است.
مطالعۀ برگ برگ این مجموعه ما را گام به گام همراه امام می‌کند تا نظام فکری و منظومۀ نظری و عملی او را بهتر درک و تحلیل کنیم؛ به‌ویژه آنکه تطابق گفتار و رفتار و وحدت اندیشه و رویۀ او در خلوت و جلوت و استقبال او از طرح مشکلات و سؤال‌ها از ویژگی‌های ممتاز شخصیت او به شمار می‌رود.
با مطالعۀ این مجموعه می‌توان:
- اقدامات امام را برای ساماندهی امور شیعیان ملاحظه کرد و علل و اهداف تأسیس نهادهای کوچک و بزرگ و تشکیلات گوناگون درون طایفه و در صدر آنها، مجلس اعلای شیعیان را شناخت؛
- از اعتقاد امام به وحدت مذاهب اسلامی و نیز تلاش‌های عملی او در نیل به وحدت شعایر میان مسلمانان آگاهی یافت؛
- به رویکرد و مبانی نظری و عملی او در گفت‌وگو و همکاری با مسیحیان و کلیسا پی برد و از زمینه‌های دعوت کلیسای کبوشیین از امام برای القای موعظۀ روزۀ مسیحیان اطلاع یافت؛
- از ریشه‌های مشکلات و نابسامانی لبنان و حرکت مطالبات مدنی امام برای رفع محرومیت و بی‌سوادی و تبعیض و عقب‌ماندگی آگاه شد و برعلل دعوت او از رهبران مذاهب دیگر برای مبارزه با فساد و ظلم و احتکار قدرت و امکانات وقوف یافت؛
- با مبانی نظری امام و مجموعۀ اقدامات وی برای تأسیس جامعۀ مقاوم در برابر صهیونیسم آشنا شد و دریافت که چرا وی را مؤسس مقاومت می‌شناسند؛
- اهمیت صلح و امنیت را در منظومۀ فکری امام کشف کرد و دریافت که چرا وی با تمام وجود برای پایان دادن به جنگ داخلی و جلوگیری از تقسیم یا تجزیۀ لبنان اقدام و با احداث وطنی برای فلسطینی‌ها در جنوب لبنان مخالفت می‌کرد؛
- اهمیت آرمان فلسطین و اعتقاد عمیق وی را به آزادسازی قدس بازشناخت و مجموعۀ تلاش‌های او را در رساندن پیام مظلومیت فلسطینیان و جلب حمایت معنوی و مادی جهان از کیان فلسطین رصد کرد؛
- جایگاه مرکزی انسان را در منظومۀ فکری و عملی امام کشف کرد و با فهم او از آموزه‌های اسلام در باب کرامت ذاتی و آزادی انسان همراه شد؛
- اقدامات کلیدی و مؤثر او را در حمایت و پشتیبانیِ همه‌جانبه از انقلاب اسلامی و رفع نگرانی غرب و همسایگان ایران از پیروزی انقلاب و حتی جلب حمایت آنها را یادآوری کرد؛
- با نگاه جهان‌شمول او و با گسترۀ جغرافیایی فعالیت‌های او از اعماق آفریقا گرفته تا اروپا و آسیا، آشنا شد و بر تنوع و تعدد روابط مؤثر او با مردم و رهبران و مراکز تصمیم‌ساز علمی و اجتماعی و اقتصادی احاطه یافت؛
- تأثیر حضور امام را در منطقه دریافت و جای خالی او را امروز حس کرد؛
- و از همه مهمتر، علل و زمینه‌های ربودن وی را تحلیل کرد و از علت استمرار این آدمربایی تا به امروز پرده برگرفت.
در اینجا، بایسته می‌دانیم از حمایت‌های معنوی و مادی جناب آقای نبیه بری، ریاست پارلمان لبنان، و نیز از معاضدت‌های آقای سید صدرالدین صدر، مدیر مرکز الإمام السید موسی الصدر للأبحاث و الدراسات، و دکتر خلیل حمدان و حاج سمیح هیدوس صمیمانه قدردانی و سپاسگزاری کنیم، که بدون همراهی و پشتیبانی آنان ساماندهی و انتشار این مجموعه میسر نمی‌شد.
مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر از همۀ کسانی که در آماده‌سازی و انتشار این اثر گرانمایه ما را یاری و همراهی کرده‌اند، به‌ویژه سرکار خانم طیبه ولی بغدادی و خانم‌ها زهرا بهرمن و ناهید رئوف و زهرا صدرعاملی و عفت حسین‌پور، سپاسگزاری می‌کند و امیدوار است که مضامین و مطالب این مجموعه به انگیزه و ارادۀ دولتمردان و ارباب قدرت جدّیت و توان و استمرار بخشد تا برای نجات امام و دو یار همراهش طرحی نو دراندازند. در این صورت است که خداوند به دعاهایمان اثر می‌بخشد. إن‌شاءالله.
مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر
1396